नेपालमा क्रिकेटको सुरुवात | नेपाली क्रिकेटको कथा
नेपाली क्रिकेटको कथा
एक सानो देशमा जुन हिमालयको काखमा अवस्थित छ, खेलकुदको एउटा नयाँ अध्याय सुरु हुँदै थियो। यो देश हो नेपाल, जहाँ हिमालहरूको छायाँमा क्रिकेट खेलको बीजारोपण भयो।
१९२० को दशकको कुरा हो। नेपालमा राणा शासकहरू सत्तामा थिए। उनीहरूको ब्रिटिशहरू सँगको निकटता हुँदा, उनीहरूले बेलायतमा क्रिकेट खेल्ने देखे। फर्कने क्रममा उनीहरूले यस खेललाई नेपालमा ल्याए। तर, यो खेल केवल राणा परिवार र उच्च वर्गका व्यक्तिहरूमाझ मात्र सीमित रह्यो।
क्रिकेट संघको स्थापना
समय बित्दै गयो र नेपालीहरूमा क्रिकेटप्रतिको रुचि बढ्न थाल्यो। १९४६ मा, केही उत्साही खेलप्रेमीहरूले क्रिकेट एसोसिएशन अफ नेपाल (CAN) स्थापना गरे। यो संघले नेपालमा क्रिकेटलाई व्यवस्थित रुपमा अघि बढाउन थाल्यो।
१९८८ मा, CAN ले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (ICC) को सहायक सदस्यता प्राप्त गर्यो। यो नेपाली क्रिकेटको लागि ठूलो उपलब्धि थियो। १९९६ मा, नेपाल एसोसिएट सदस्यता प्राप्त गर्दै थप एक कदम अघि बढ्यो।
उकालो चढ्दै
नेपालले २०१३ मा ICC World Cricket League Division Three जितेर आफ्नो क्षमता प्रमाणित गर्यो। यो जित नेपाली क्रिकेटका लागि ठूलो खुसीको क्षण थियो।
२०१४ मा, नेपालले ICC T20 विश्वकपका लागि छनोट गर्दै पहिलो पटक विश्वकपमा भाग लियो। यो पल सम्पूर्ण देशका लागि गर्वको क्षण बन्यो।
घरेलु क्रिकेटको उत्कर्ष
नेपालमा क्रिकेटको लोकप्रियता बढ्दै गयो र विभिन्न घरेलु प्रतियोगिताहरू सुरु भए। प्राइम मिनिस्टर कप, एभरेस्ट प्रिमियर लिग (EPL), र धनगढी प्रिमियर लिग (DPL) जस्ता प्रतियोगिताहरूले घरेलु प्रतिभालाई उजागर गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेले।
कीर्तिपुरको त्रिभुवन विश्वविद्यालय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट मैदान र पोखरा स्टेडियम जस्ता मैदानहरूले घरेलु तथा अन्तर्राष्ट्रिय खेलहरू आयोजना गर्दै क्रिकेटको विकासमा टेवा पुर्याए।
पारस खड्का, नेपाली क्रिकेटका कप्तान, एक नायक बने। उनको नेतृत्वमा नेपालले महत्वपूर्ण सफलता हासिल गर्यो। अर्का युवा खेलाडी सन्दीप लामिछाने, जो लेग स्पिनर हुन्, अन्तर्राष्ट्रिय T20 लिगहरूमा खेल्दै विश्वभर प्रसिद्धि कमाए।
चुनौतीहरू र भविष्य
तर, यो यात्रा सजिलो थिएन। क्रिकेट संघमा व्यवस्थापनका समस्या देखा परे, जसका कारण ICC ले केही समयका लागि निलम्बन गर्यो। तर, यी चुनौतीहरूलाई पार गर्दै नेपाली क्रिकेटले फेरी आफ्नो गतीलाई समात्दैछ।
आज, नेपालमा क्रिकेटले नयाँ उचाइहरू छुने सपना देख्दैछ। युवा पुस्तामा यस खेलप्रतिको आकर्षण बढ्दो छ। अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा निरन्तर सफलता प्राप्त गर्ने र घरेलु लिगहरूलाई अझ सशक्त बनाउँदै, नेपालले विश्व क्रिकेटमा आफ्नो पहिचान बलियो बनाउने लक्ष्य राखेको छ।
यसरी, क्रिकेटको यो यात्रा अझै बाँकी छ। हिमालयको काखबाट उठेको क्रिकेटको यो कथा अब विश्वभर सुनिन थालिसकेको छ। अनि, भविष्यका दिनहरूमा नेपाली क्रिकेटले अझ धेरै सफलताको कथाहरू लेख्नेछ।